Nhà Ở Xã Hội Mua Bán Khi Chưa Đủ Điều Kiện Sẽ Gặp Rủi Ro Gì?

Nhà ở xã hội là nhà ở có sự hỗ trợ của Nhà nước cho các đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, hiện nay một số người do muốn trục lợi từ chính sách của nhà nước và thực hiện giao dịch mua bán nhà ở xã hội khi chưa đủ điều kiện theo pháp luật quy định. Vậy, với nhà ở xã hội mua bán khi chưa đủ điều kiện sẽ gặp phải những rủi ro nào? Hãy cùng theo dõi bài viết sau của Trần Vũ VinaLaw nhé!

Nhà Ở xã hội là gì?

Nhà ở xã hội là dạng nhà ở có sự hỗ trợ của Nhà nước cho các đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở theo quy định của Luật nhà ở. Đây là loại hình nhà được sở hữu và quản lý bởi Nhà nước, các tổ chức phi lợi nhuận được xây dựng với mục đích cung cấp nhà ở giá rẻ cho một số đối tượng được ưu tiên trong xã hội. Nhằm mục đích giải quyết nhu cầu nhà ở giá rẻ cho các hộ gia đình có trong chính sách hiện hành.

Nhà Ở Xã Hội Mua Bán Khi Chưa Đủ Điều Kiện Sẽ Gặp Rủi Ro Gì?

Căn cứ pháp luật: Khoản 7, Điều 3 Luật Nhà ở 2014.

Đối tượng nào được mua nhà ở xã hội?

Căn cứ vào điều 49 và khoản 1 điều 50 của Bộ Luật nhà ở 2014, quy định, những đối tượng sau được phép mua nhà ở xã hội:

  • Người có công với cách mạng theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng;
  • Người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị;
  • Người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp;
  • Sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân trong cơ quan, đơn vị thuộc công an nhân dân
  • và quân đội nhân dân;
  • Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức;
  • Các đối tượng đã trả lại nhà ở công vụ theo quy định.
  • Hộ gia đình, cá nhân thuộc diện bị thu hồi đất và phải giải tỏa, phá dỡ nhà ở theo quy định của pháp luật mà chưa được Nhà nước bồi thường bằng nhà ở, đất ở.

Để thuê hoặc mua nhà ở xã hội cần đáp điều kiện gì?

Điều kiện cho thuê, mua nhà ở xã hội quy định tại Điều 51 Luật Nhà ở 2014 áp dụng cho các các đối tượng được phép mua – cho thuê nhà ở xã hội.
Cụ thể, các đối tượng trên được thuê, mua nhà ở xã hội khi đáp ứng các điều kiện sau:

Điều kiện về nhà ở:

Chưa sở hữu nhà ở, chưa được mua, thuê/thuê mua nhà ở xã hội, chưa được hưởng chính sách hỗ trợ nhà, đất ở dưới mọi hình thức tại nơi sinh sống, học tập hoặc có sở hữu nhà ở nhưng diện tích bình quân đầu người trong hộ gia đình thấp hơn mức diện tích nhà ở tối thiểu do Chính phủ quy định theo từng thời kỳ và từng khu vực.
Để thuê hoặc mua nhà ở xã hội cần đáp điều kiện gì?

Điều kiện về cư trú:

Có đăng ký thường trú tại tỉnh, thành phố có nhà ở xã hội. Trường hợp không có thường trú thì phải có đăng ký tạm trú từ 01 năm trở lên tại tỉnh, thành phố nơi có nhà ở xã hội, trừ trường hợp là học sinh, sinh viên.

Điều kiện về thu nhập:

Các đối tượng thuộc diện không phải nộp thuế thu cá nhân.
  • Người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị;
  • NLĐ đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp;
  • Sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân trong cơ quan, đơn vị thuộc công an nhân dân và quân đội nhân dân;
  • Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức.

Các đối tượng còn lại không yêu cầu đáp ứng điều kiện về thu nhập.

Điều kiện cho thuê, bán lại nhà ở xã hội

Điều 62 Luật Nhà ở nêu rõ, hợp đồng thuê nhà ở xã hội có thời hạn tối thiểu là 05 năm. Trong thời gian thuê nhà ở xã hội, bên thuê không được cho thuê lại, cho mượn. Nếu không còn nhu cầu thuê thì phải chấm dứt hợp đồng và trả lại nhà.
Bên mua nhà ở xã hội không được bán lại nhà ở trong thời hạn tối thiểu là 05 năm, kể từ thời điểm thanh toán hết tiền thuê mua, tiền mua.
Trong 05 năm, kể từ ngày thanh toán hết tiền mua nhà ở mà có nhu cầu bán nhà ở này thì chỉ được bán lại cho đơn vị quản lý nhà hoặc bán cho đối tượng thuộc diện được mua nhà ở xã hội nếu đơn vị quản lý không mua với giá bán tối đa bằng giá bán nhà ở cùng loại.
Điều kiện cho thuê, bán lại nhà ở xã hội
Sau 05 năm kể từ khi đã thanh toán hết tiền mua và được cấp Giấy chứng nhận, nộp tiền sử dụng đất và nộp thuế thu nhập: Được bán lại nhà ở này theo cơ chế thị trường cho các đối tượng có nhu cầu.
Lưu ý, nếu bán cho đối tượng thuộc diện được mua nhà ở xã hội thì chỉ được bán với giá tối đa bằng giá bán nhà ở xã hội cùng loại tại cùng địa điểm, thời điểm bán và không phải nộp thuế thu nhập cá nhân.
Đối với hộ gia đình, cá nhân thuộc diện được tái định cư mà thuê mua, mua nhà ở xã hội thì được bán lại nhà ở này theo cơ chế thị trường cho các đối tượng có nhu cầu sau khi đã thanh toán hết tiền mua, tiền thuê mua nhà ở và được cấp Giấy chứng nhận nhưng phải nộp tiền sử dụng đất và phải nộp thuế thu nhập.

Lách luật mua bán nhà ở xã hội chưa đủ điều kiện sẽ gặp phải những rủi ro nào?

Khi tiến hành lách luật mua bán nhà ở xã hội chưa đủ điều kiện bằng hình thức lập vi bằng và hợp đồng hứa mua hứa bán mang nhiều rủi ro:
  • Không phải là giao dịch bảo đảm.
  • Khả năng lấy lại tiền cọc là không thể.
  • Khi bị cơ quan chức năng phát hiện còn có thể bị xử lý theo quy định.
Đối với trường hợp lập di chúc để mua bán nhà ở xã hội chưa đủ điều kiện, phương thức này cũng không thể đảm bảo cho người mua vì di chúc thể hiện ý chí của người lập, việc này có thể bị người bán thay đổi bất cứ lúc nào.
Trong trường hợp mua bán nhà ở xã hội bằng hợp đồng ủy quyền.
  • Hợp đồng ủy quyền chỉ là nhân danh bên có nhà ở thực hiện việc quản lý, sử dụng nhà mà không thực hiện quyền quan trọng nhất là chuyển quyền sở hữu nhà ở cho bên mua.
  • Việc mua bán nhà bằng hợp đồng ủy quyền không đủ cơ sở pháp lý để cho rằng nhà đó là quyền sở hữu của người mua.
  • Khi xảy ra tranh chấp giữa người ủy quyền và người được ủy quyền thì quyền lợi của bên được ủy quyền khó được đảm bảo.
Điều kiện cho thuê, bán lại nhà ở xã hội

Trình tự, thủ tục mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội.

Hồ sơ chuẩn bị

  • Đơn đăng ký mua nhà ở xã hội theo mẫu số 1 tại Phụ lục I ban hành kèm theo Thông tư 09/2021/TT-BXD.
  • Các giấy tờ chứng minh đối tượng, điều kiện để được mua nhà ở xã hội.
  • Chứng minh thư nhân dân.
  • Đăng ký hộ khẩu hoặc giấy xác nhận tình trạng hôn nhân.
  • Ngoài ra nếu có các loại giấy tờ ưu tiên khác thì có thể nộp kèm trong hồ sơ.

Trình tự, thủ tục thực hiện

Đối với dự án được đầu tư xây dựng bằng nguồn vốn ngoài ngân sách nhà nước :
Sau khi khởi công, chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở xã hội cung cấp các thông tin liên quan đến dự án công bố công khai tại Cổng Thông tin điện tử của Sở Xây dựng tại địa phương nơi có dự án.
Chủ đầu tư đăng tải ít nhất một lần tại báo (cơ quan ngôn luận của chính quyền địa phương), công bố tại Sàn giao dịch bất động sản của mình.
Chủ đầu tư báo cáo bằng văn bản về tổng số căn hộ sẽ bán, cho thuê, cho thuê mua và thời điểm bắt đầu bán, cho thuê, cho thuê mua cho Sở Xây dựng biết.
Hộ gia đình, cá nhân nộp hồ sơ chứng minh đối tượng, điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội và hướng dẫn của Bộ Xây dựng.
Chủ đầu tư xem xét từng hồ sơ đăng ký và lập danh sách đối tượng được mua thuê, thuê mua nhà ở xã hội.
Chủ đầu tư dự án gửi danh sách các đối tượng dự kiến được giải quyết mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội theo thứ tự ưu tiên về Sở Xây dựng địa phương.
Sau 15 ngày làm việc kể từ khi nhận được danh sách, nếu Sở Xây dựng không có ý kiến phản hồi thì chủ đầu tư thông báo cho các đối tượng được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội trong dự án của mình đến để thỏa thuận, thống nhất và ký hợp đồng.
Đối với nhà ở xã hội do hộ gia đình, cá nhân đầu tư xây dựng:
  • Hộ gia đình, cá nhân đầu tư nhà ở xã hội báo cáo bằng văn bản về địa điểm xây dựng, tiến độ thực hiện, quy mô, số lượng căn hộ với UBND cấp xã nơi xây dựng nhà ở để công bố công khai tại trụ sở của xã, phường.
  • Người có nhu cầu đăng ký mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội nộp hồ sơ cho chủ hộ đầu tư xây dựng nhà ở xã hội
  • Hộ gia đình, cá nhân đầu tư gửi UBND cấp xã để xem xét, xác nhận Danh sách đối tượng được mua, thuê mua nhà ở xã hội.
  • UBND cấp xã sao hồ sơ đăng ký và danh sách đối tượng trên gửi Sở Xây dựng để kiểm tra, loại trừ trường hợp đối tượng được hỗ trợ nhiều lần.
Trên đây là những chia sẻ của Luật Sư Trần Vũ VinaLaw về vấn đề rủi ro khi mua nhà ở xã hội khi chưa đủ điều kiện. Nếu bạn còn vướng mắc nào hoặc cần tư vấn pháp lý liên quan thì vui lòng liên hệ ngay đến HOTLINE: 037.618.9559  để được tư vấn hỗ trợ sớm nhất

Trả lời